تحلیل تناسب چیدمان عناصر کالبدی فضا در منطقۀ رشد شهر با رویکرد توسعۀ پایدار شهری (مطالعۀ موردی: منطقۀ 22 تهران)

Authors

  • علی محمد ناصری دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
Abstract:

شهر تهران، پایتخت ایران، از گذشته تا کنون چالش‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و طبیعی متعددی همچون جنگ‌های جهانی، گذار از سنت به مدرنیسم و پست‌مدرنیسم و آثار تحولات جهانی را پشت‌سر گذاشته است. روند شهرنشینی و شهرسازی تهران، از شکل‌گیری تا کنون، در کنار تغییر و تحولات متأثر از عوامل و شرایط گوناگون زمانی-مکانی داخلی و خارجی، سبب ایجاد دگرگونی‌هایی در شکل و محدودة شهر و بروز شرایط جدیدی، با عنوان توسعة فیزیکی و کالبدی شهر به‌سمت حومه، حاشیه و پیرامون شده است؛ فرایندی پویا، با توالی و تسلسل که طی آن محدودة فیزیکی و فضای کالبدی شهر در جهات عمودی و افقی ازنظر کم و کیف به‌طور مداوم در حال گسترش و تغییر است. تداوم این روند سریع رشد، بدون اندیشه و برنامه، ترکیب فیزیکی فضای شهر را تخریب و بنیان پایداری شهر یا منطقة شهری را دچار بی‌تعادلی فضا می‌کند. هدف این پژوهش، بررسی نحوة شکل‌گیری و توسعة عناصر و اشکال فیزیکی فضا و تأثیر آن بر شرایط موجود با تحلیل تناسب انتظام این عناصر در منطقة 22 تهران به‌مثابة یک منطقة رشد یا گذار است. در این بررسی، هدف ارزیابی تأثیر عوامل مختلفی ازقبیل دریاچة چیتگر، شکل مسکن-معماری، زیر‌ساخت‌ها، چیدمان عناصر فضای کالبدی به‌خصوص شهرک‌ها، مجموعه‌های ورزشی تفریحی، در ایجاد شرایط موجود و وضع آتی منطقه است. در این پژوهش، آثار مستقیم و غیر‌مستقیم عناصر و اشکال فضایی در ایجاد شرایط موجود از منظر رویکرد پایداری شهری در قالب تناسب عناصر کالبدی و انتظام عناصر در مواجهه با مبانی برنامه‌ریزی، طراحی و شهرسازی پایدار و چگونگی تحقق پایداری فضای شهری ارزیابی و تحلیل شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

الزامات توسعۀ پایدار و ارزیابی توسعۀ پایدار محله‌ای (مطالعۀ موردی: محلۀ اکباتان منطقۀ 5 شهر تهران)

توسعه مفهومی است که اغلب به فرایند حرکت جامعه از نقطه‌ای به نقطة دیگر اطلاق می‌شود که جنبه‌های مختلفی از جمله رشد اقتصادی، تغییر ساختاری، صنعتی‌شدن، خودشکوفایی و اعتمادبه‌نفس فرهنگی، مذهبی و ملی و فردی را دربر می‌گیرد. توسعة پایدار مفهوم جدیدی از رشد اقتصادی است؛ رشدی که عدالت و امکانات زندگی را برای تمام مردم جهان- و نه تعداد اندکی- برگزیده است. دو عامل توجه به نقش و اهمیت حکومت محلی و همچنین ...

full text

سنجش قابلیت پیاده‌پذیری معابر شهری مبتنی بر روش چیدمان فضا (مطالعۀ موردی: منطقۀ 9 شهرداری مشهد)

پیاده‌پذیری، میزان ظرفیت و قابلیت پیاده‌رویِ مناسب و به تعبیری «میزان مطلوبیت محیط مصنوع برای حضور، زندگی، خرید، ملاقات و گذران اوقات‌فراغت شهروندان در یک پهنۀ شهری» است. در این راستا، تکنیک چیدمان فضا (Space Syntax)، رویکردی نوظهور در پیش‌بینی حرکت عابر پیاده و سواره است که پس از تجزیه‌وتحلیل فضاهای شهری و بازنمایی نتایج به‌صورت پارامترهایریاضی و گرافیکی، می‌تواند مدلعملکردورفتار شهروندانرا درف...

full text

تلفیق اصول رشد هوشمند و استراتژی توسعۀ میان‌افزا در شناسایی ظرفیت‌‌های کالبدی توسعۀ درونی شهر (مطالعۀ موردی: منطقۀ 3 تبریز)

توسعۀ میان‌افزا که بخش اساسی رشد هوشمند شهری است، درواقع راهکاری عملی برای جلوگیری از گسترشکالبدی شهر در زمین‌های توسعه‌نیافتۀ پیرامون شهری و نواحی سبز روستایی و توسعۀ زمین‌های خالی و متروکۀداخل مناطق شهری است و به‌نوعی حمایت‌کنندۀ احیا و تجدید حیات شهری است. تلاش‌‌های زیادی برای برطرف‌ساختن اثرات منفی گسترش پراکندۀ شهرها به عمل آمده که عمده‌ترین آن‌ها ...

full text

مدلسازی تعدیل شدت جزیره‌های گرمای شهری با رویکرد پشت‌بام‌های سبز (مطالعۀ موردی: منطقۀ 17 شهر تهران)

جزیرة گرمای شهری، که از پیامدهای شهرنشینی و شهرسازی با تمرکز فعالیت‏های انسانی است، امروزه به مسئله‏ای بااهمیت در آب‏وهوای شهری تبدیل ‏شده است. هدف از پژوهش حاضر تبیین و ارزیابی اثر توسعة پشت‏بام‏های سبز به‏عنوان راهکاری در کاهش شدت جزیره‏‏های گرمای شهری در منطقة 17 شهرداری تهران است. بدین منظور، با به‏کارگیری روش ترکیبی آماری و مدل‏سازی عددی خردمقیاس اقلیمی به واکاوی میزان اثر پشت‏بام‏های سبز ...

full text

سنجش پایداری و ارزش زیبایی‌شناسی چشم‌انداز (LAV) در فضاهای سبز شهری (مطالعۀ موردی: منطقۀ 22 تهران)

وقتی از زیبایی‌شناسی صحبت می‌کنیم، به‌‌دنبال ابعاد عمیق چشم‌انداز جغرافیایی هستیم. رویکرد اساسی NWHS حفظ طبیعت در کنار نشان‌دادن زیبایی‌شناسی چشم‌اندازهای طبیعی است. مفهوم پایداری اکولوژیکی نیز محصول زیبایی‌شناسی بصری، جغرافیا و بوم‌شناسی است. هدف این پژوهش، ارزیابی توصیفی و عینی (برای شاخص‌های NWHS و اکولوژیکی) و ادراکی (ترجیحات عموم) فضاهای سبز شهری است. این پژوهش کلی‌نگر و جامع و شامل ادغام ...

full text

ارزیابی کارایی مدل SWMMبه منظور شبیه‌سازی هیدروگراف رواناب شهری (مطالعۀ موردی: بخشی از منطقۀ 22 تهران)

در طی چند دهۀ گذشته با توجه به رشد جمعیت و توسعۀ شهری، رواناب شهری افزایش یافته و منجر به مشکلات مختلفی از جمله آبگرفتگی معابر سطح شهر، انتشار آلودگی­های زیست محیطی و خطرات ناشی از گسترش سیلاب شده است. به منظور مدیریت رواناب شهری لازم است میزان رواناب به درستی برآورد گردد. از جمله مدل­های پرکاربرد برای برآورد رواناب شهری مدل  SWMMاست. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی کارایی مدل SWMM در شبیه­سازی دبی جری...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 51  issue 2

pages  341- 356

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023